vrijdag 23 april 2010
Tributo na Pader Amado Römer
Ta for di su mucha
te na edat avansá
el a purba kibra
piedra den kaminda
ku su piki religioso
pa su pueblo por kana
ku trankilidat.
Ta for di su mucha
te na edat avansá
el a purba kibra
piedra den kaminda
ku su piki religioso
pa su pueblo por kana
ku trankilidat.
Hopi bes, kansá,
el a sosegá djis un ratu
hisa kara na laria
pidi nubianan
ku ta pasa ayariba
puntra Tata pa mi
kiko mas mi tin ku hasi.
E piedranan ku mi kibra
ta brongosá mi mes.
Amado mes sa
ku su mishon no a kaba.
Su piki ta sigui koba
te despues di su tèrno.
Elis Juliana
17-04-2010
donderdag 22 april 2010
"Fascinante" en "Interesante"
Wanneer ik aan Oom Amado denk dan zijn er twee woorden die ik hem hoor zeggen:
"Fascinante" en "Interesante".
Hij had een ruime interesse en altijd wel een "fascinante" of "interesante" verhaal
te vertellen over wat hij meegemaakt of gehoord had en kon het ook zeer boeiend
overbrengen. Tijdens het verhaal kon je het vaak voor je zien gebeuren door de
intense manier van waarop hij het naar voren bracht.
Een van de vroege herinneringen die ik hiervan heb is toen hij zijn wereldreis
gemaakt had en over zoveel ervaringen en indrukken die hij opgedaan had vertelde.
Daarbij schiet me ook te binnen die zondag dat we bij Mahaai allemaal met alle
geweld met stokjes moesten eten. Hij had ze meegebracht van zijn reis. Nou dat was
me een geworstel, en de volume knop stond zoals gewoonlijk vrij hoog. Ik denk hier
nog altijd met een 'smile' aan wanneer ik bij de chinees zit en met stokjes eet.
Bezoekjes aan hem werden heel erg op prijs gesteld waarbij een vast onderdeel was de
rondleiding in zijn tuin. Hij liet je dan meegenieten van wat hij daar allemaal had
groeien en bij het weggaan kreeg je wel wat mee, hoe klein ook. Wat lamoenchies, een
promenton uit de tuin, wat er ook voorhanden was. Het was altijd een gemeende gift
die daarom ook extra lekker smaakte.
De laatste keer dat ik hem op bezoek had was vorig jaar toen hij voor mijn
verjaardag langs gekomen was. Hij was toen gefascineerd door een Aboriginal
schilderij en ging iedere keer op een plek zitten zodat hij er een goed zicht op
had. Hij wilde er meer over weten en je merkt dan zijn oprechte interesse en dat dit
dan een deel wordt van zijn collectie van "Fascinante" en "Interesante" verhalen.
Hij heeft op zijn manier bijgedragen aan mijn vorming en zijn bruisende aanwezigheid
zal ik erg missen maar de indrukken die hij achterlaat zullen altijd blijven.
Anton
woensdag 21 april 2010
Een auto vol blije kinderen en één oom Amado
Een zondag, of vaak vele zondagen lang geleden.......
Om een of andere reden zijn de kinderen en kleinkinderen van Elias en Elena, Payai en Mai, allemaal in dezelfde misa.
Na afloop staat iedereen braaf klaar om naar de Sta. Rosaweg te gaan, totdat oom Amado zegt, wie gaat er met mij mee?
Dan is er geen houden meer aan. Als kinderen weten we precies wat dat inhoudt, boroto, boroto, lachen en natuurlijk een ijsje. Iedereen rent naar de auto, maar met Elia, Nadine, Olav, Nicole, Fiba, Anton, Kyra, Leah en Karen betekent het vaak dat de "kleintjes" van Otto naar jonger niet mee mochten. Dat wil zeggen, soms was een van de "groten" er niet of was een kleintje, wijs geworden, al gauw ingestapt en krijg hem of haar er dan maar uit!
Er werd door de ouderen toch al gefronst bij zoveel kinderen in een auto, maar ach, van autogordels hadden we toen nog nooit van gehoord!!
Daar gingen we dan, eerst de ramen open, iedereen een plaatsje op schoot of anders, luid zingen, o nee, eerst kijken of de auto wilde starten, want dat was ook nog even spannend!
Mar ja, daar gingen we. We moesten hard zingen, naar iedereen zwaaien en de bon dia meneer, bon dia mevrouw waren niet van de lucht. Oom Amado vond dat als je blij was, je dat met iedereen moest delen! Nou dat hebben we gedaan. Wel moet ik eerlijk bekennen dat eigenlijk iedereen die zo toegeroepen werd, met een grote grijns naar ons keek en bijna altijd werd er wel teruggezwaaid en kregen we een bon dia terug.
Oef, ineens stopt de auto. Wij helemaal verbaasd...... Oom Amado met een grote grijns: "ata un fruminga ta krusa kaya", dat is toch ook een schepsel van God, dus die hoeft niet dood! Voor ons maakte dat de pret alleen groter.
En ja, denk maar niet dat we nu rechtstreeks naar Mai reden, nee....., eerst een rondje rijden, dan beslissen waar we ice cream gingen kopen en daarna via een leuke weg eindelijk naar onze eindbestemming.
Dat was de boroto kant van onze oom Amado en dan heb ik het niet eens over de sinterklaasvieringen waar Otto al over verteld heeft.
Oom Amado had ook een andere kant. Streng in de leer. Toen Galtjo en ik gingen trouwen is hij zelfs bij ons in Groningen langs gekomen om met ons te praten over onze voornemens.
Galtjo is niet katholiek, niet eens Christelijk en onze vooruitstrevende bisschop in Groningen had een mooie formule bedacht om het toch mogelijk te maken dat de katholieke partner toch voor de kerk getrouwd was.
Nou nou, dat was sjoemelen en niet zoals de kerkleer geïnterpreteerd moest worden! Toch was hij er op onze bruiloft en dat hebben we zeer op prijs gesteld.
Zo 2 kanten van onze oom Amado. Het zal niet meer hetzelfde zijn zonder de dominopartijen van de 4 broers op het terras onder de tamarindeboom, het gekibbel bij voetbalwedstrijden en veel later zijn verhalen, pardon, die waren er altijd, maar nu onder hoestaanvallen, maar nee, hoesten deed hij niet.
Ik gun iedereen zo'n oom, maar niet iedereen is zo bevoorrecht.
Met veel liefde zal ik de herinneringen aan hem koesteren.
Karen
dinsdag 20 april 2010
Tempus Fugit
Bo ta kòrda? "recuerdonan di un mucha di Otrabanda"Aldus de titel van een van de vele boeken die Oom Amado -later voor velen zonder die in respect nietszeggende "Oom"- geschreven heeft.
Voor onze generatie is Otrabanda een detail uit het verleden. Wij zijn de generatie van Mahaai. Later, na Mai's overlijden, kunnen we stellen dat het epicentrum van onze familie zich verplaatste naar Jandoret.
Mijn eerste herrineringen aan Oom Amado zijn die van de Sinterklaasvieringen. Hij, toen we klein waren, zelf verkleed als Sinterklaas, maar naar mate het bewustzijn toennam en wij hem als "verdachte Sinterklaas" begonnen te ervaren, gewoon met een jutezak of wat anders, luidschreeuwend, cadeautjes verdelend.
Ik vond zelf nog een foto van Amado met Alex en Elice van Elia en ja hoor met die zak en vollop genietend.
5 December was een bijzondere dag en met al die "disordu" waar Amado voor zorgde, zou je haast aan voorbijgaan dat het zijn eigen, maar ook die van Tante Ana, verjaardag ook was.
Het vaakst schieten bij mij toch de gewone zondagen in het geheugen. Zondagen bij Mai op de Santa Rosa weg en later bij Tante Ana aan de Franschebloemweg. Gewone zondagen die destijds als onopvallend voorbij gleden. Behalve natuurlijk wanneer Amado weer eens besloot om ijscream te gaan halen. In die groene Fiat en dan gaan, laten we het noemen "Amado autorijden ...... "Die zondagen, met de rugby op het gras bij Tante Ana op de Franschebloem. Met alle petunia's die het hebben moeten ontgelden. Zondagen uit het verre verleden.
Herinneringen zijn als schuwe vogels die fladderen van dak tot dak, die nauwelijks de toppen raken en weer zweven in de lucht.
Er zijn van die momenten in het leven, waarbij de stilte van de normale gang, verstoord wordt. We leven allemaal een -ogenschijnlijk- druk en belangrijk leven en hebben weinig tijd.Albert Helman, het begin van het boek De Stille Plantage
Wanneer er een gebeurtenis, zoals het overlijden van Amado, zich voordoet worden we ruw wakker gemaakt uit deze stilte,
Geen die dan nog beweegt, totdat een bleke zon, lang, laat daarna ze opschrikt uit hun droom en verder jaagt.
.........Zo gaat het boek verder.
Wanneer je Oom Amado zegt, dan zie ik zijn altijd aanwezige hondjes met al hun "originele "namen. Ik kwam nog een foto tegen uit 2005 van een tweetal. Volgens mij is die ene brownie en die andere blackie of was het "hondje"?Onafscheidelijk deze honden en de schande die onbekende uitten wanneer ze de aanwezigheid van Amado's trouwe viervoeters in de kerk opmerkten.
Zijn moestuin en fruitbomen.
Zijn BBQ's allemaal natuurlijk met de nodige decibels.
En zijn gehoest, wat zal het stil zijn in onze familie nu hij er niet meer is.
De herrineringen aan Amado zijn talrijk, ongewtijfeld een van de meest, al dan niet de meest kleurijke en complexe exemplaar uit onze familie Römer. Voor het grote publiek zal hij als priester, rode rakker en nog zoveel kwalificaties herrinert worden.
Voor ons, neefjes en nichtjes, als die Oom die altijd goed was voor wat leven in de brouwerij.
Voor die zondagen, die destijds als heel vermakelijk doch -vanzelfsprekend- werden ervaren.
Hoeveel zou ik er nu niet voor geven, om weer eens zo'n zondag mee te maken.
(ik zou dan wel voorstellen, dat een van ons zou rijden, want ...... ik moet er niet meer aan denken...)
Otto
naschrift.
ik hoop dat bovenstaand een eerste aanzet geeft om tot wat uitwisseling van herrineringen te komen.
en misschien in navolging van Amado: be free .... writemaandag 19 april 2010
zaterdag 17 april 2010
Abonneren op:
Posts (Atom)
